Bye-laws adoption

#संस्था #नोंदणी करताना #बाजारात उपलब्ध असलेले आदर्श #उपविधी जसेच्या तसे #न #स्वीकारता संस्थेचे त्यांचे स्वतःचे उपविधी बनवले पाहिजे. आवश्यकता वाटेल तेंव्हा उपविधी सुधारणा करून घ्या व पुढे येणाऱ्या अनेक समस्यांना सुरुवातीसच पूर्णविराम देण्यास मदत होते.

महाराष्ट्र सहकारी संस्था अधिनियम, १९६०
कलम २(५) उपविधी व्याख्या.

#उपविधी :- महाराष्ट्र सहकारी संस्था अधिनियम, १९६० अन्वये नोंदवलेले व त्या वेळी अमलात असलेले उपविधी असा होतो आणि तीत, अशा उपविधीच्या नोंदवलेल्या सुधारणांचा समावेश होतो.

#उपविधी म्हणजे :- संस्थेची अंतर्गत कारभार, देखभाल, व्यवस्था सुरळीत/नीट चालवण्यासाठी केलेली नियमावली.

#उपविधी #सुधारणा म्हणजे :- उपविधीतील कलम अथवा कोणत्याही कलमातील शब्द बदलणे अथवा शब्द रचना बदलणे, तसेच नवीन शब्द समाविष्ट करणे अथवा शब्द गाळणे होय.

#टिपा व #सूचना

#१. उपविधी अमलबजावणीचा अथवा श्रेष्ठत्वाचा प्रश्न/वाद असल्यास, सर्वात आधी महत्व हे महाराष्ट्र सहकारी संस्था अधिनियम, १९६० त्यानंतर महाराष्ट्र सहकारी संस्था नियम, १९६१ व त्यानंतर उपविधीला महत्व दिले जाते.

#२. उपविधी मंजूर करण्याचा, रद्द करण्याचा, मागे घेण्याचा तसेच उपविधी सुधारणा करण्याबाबत निदेश देण्याचा अधिकार (म.स.स.अ., कलम १४) निबंधकांना आहे.

#३. संस्थेने उपविधी सुधारणा, सर्वसाधारण सभेत ठराव संमत करून त्या ठरावाची प्रत निबंधक यांचे कडून नोंदणी (म.स.स.अ., कलम १३(१)) करून घेई पर्यंत विधीग्राह्य नसतात. निबंधक यांनी उपविधी सुधारणा नोंदणी २ महिन्याच्या कालवधीत निकाली काढणे आवश्यक आहे. संस्थेच्या उद्दिष्टाना बाधा पोहचवता उपविधी मंजूर करण्याचा, उपविधी रद्द करणे किंवा मागे घेण्याचा अधिकार निबंधकांना आहे.

४. उपविधी कोणत्या बाबींच्या संदर्भात करता येतात- संस्थेला किंवा निबंधकाला कोणत्या बाबींच्या संदर्भात उपविधी करता येतात त्या बाबी नियम ८ मध्ये स्पष्ट केल्या आहेत . त्या पुढीलप्रमाणे आहेत :

१) संस्थेचे नाव , पत्ता , संस्थेचे कार्यक्षेत्र;
२) संस्थेची उद्दिष्टे;
३) निधी उभारणी व निधीचा विनियोग, हिशोब व कागदपत्रे ठेवण्याची पध्दती;
४) सदस्य म्हणून प्रवेश देण्यासाठीच्या अटी, शर्ती व पात्रता ;
५) क्रियाशील सदस्य, सभासद, सहयोगी सभासद नाममात्र सदस्य याचे हक्क , अधिकार ,कर्तव्ये व जबाबदाऱ्या;

६) थकबाकी वसुली बाबत दंड व नियमावली ;
७) सर्वसाधारण सभा व समितीच्या सभा बाबत नियमावली
८) सदस्याला काढून टाकण्याविषयीची कार्यपद्धती;
९) उपविधीत बदल आणि ते रद्द करण्याची रीत;
१०) समितीच्या सदस्याची, अधिकाऱ्याची निवडणुकीद्वारे किंवा इतर प्रकारे नेमणूक करण्याची व त्यांना पदावरून काढून टाकण्याची पध्दती, त्याचे अधिकार व कर्तव्ये;
११) कर्मचारी भरती पध्दती;
१२) समितीची स्थापना करणे, आणि संस्थेच्या इतर माद्लांची अधिनियम, नियम व उपविधी अन्वये स्थापना करणे ;
१३) वार्षिक आणि विशेष साधारण सभा बोलाविण्याची पद्धती;
१४) सभासद व समिती सदस्यांना प्रशिक्षण व इतर

लक्ष द्या :- सदर माहितीवर विसंबून राहू नये, कायदे तज्ञाचा सल्ला घ्यावा. सदर माहितीचा उपयोग कोणत्याही कार्य, केस करण्यासाठी करणे योग्य नाही.

युवराज (दादासाहेब) पवार
अध्यक्ष
महाराष्ट्र सोसायटीज वेलफेअर असोसिएशन, पुणे शाखा
९८९०७१२२१७

हाऊसिंग सोसायटी नोंदणी कशी करावी?